Mijn uitdaging voor jou in 2021: Doe zoveel goed als je kan

Posted by Jesper on December 24, 2020

(This post is also available in English.)

Deze post is iets heel anders dan wat ik hier normaal schrijf. Deze keer wil ik het hebben over een idee waarvan ik echt geloof dat het belangrijk is maar waar nog veel te weinig mensen van hebben gehoord, en ik dus graag met jullie wil delen. Ik heb op het einde ook een uitdaging voor je voor in 2021.

Als je een beetje op mij lijkt, heb je misschien ook dit terugkerend probleem: je leest, kijkt, of luistert naar het nieuws en leert over alle verschikkelijke dingen die gebeuren, zoals ziektes, armoede, de klimaatopwarming, en oorlogen. Dan denk je, was er maar iets dat ik kon doen om dat te stoppen en al dat lijden te voorkomen! Zeker in een jaar zoals 2020 voel ik meer dan ooit de drang om te helpen. Maar wat kunnen we toch doen?

Laten we onze opties overlopen. Je zou iets kunnen doneren of vrijwilligerswerk kunnen doen voor een goed doel in een gebied dat je belangrijk vindt, maar je bent niet zeker hoeveel impact dat heeft. Misschien beslis je om meer fairtradeproducten te kopen en je ecologische voetafdruk te verkleinen, maar je maakt je zorgen dat je zo alleen je eigen schuldgevoel afkoopt. Of je overweegt om in de politiek te gaan of activist te worden, maar je bent bang dat je stem zou verdrinken tussen alle luidere stemmen. Je zou voor minder wanhopig worden over je onvermogen om een verschil te maken. Maar wat als ik je zou vertellen dat er een andere manier is om een grote positieve impact te hebben op de wereld, een manier die geen grote opofferingen of veranderingen in je leven vereist, maar die nog veel te weinig mensen kennen? Maak kennis met effectief altruïsme.

Effectief altruïsme is zowel een idee als een wereldwijde beweging rond dit idee. Als idee gaat effectief altruïsme over het beantwoorden van een simpele vraag: hoe kunnen we de grootst mogelijke positieve impact hebben met een gegeven hoeveelheid middelen? Als een nerd die houdt van efficiëntie en dingen optimalizeren werd ik van deze vraag alleen al nieuwsgierig. Als beweging bestaat Effective Altruism (EA) uit vele mensen en organizaties die deze vraag proberen te beantwoorden voor verschillende gebieden, zoals wereldwijde gezondheidszorg, klimaatverandering, dierenwelzijn, en de langetermijntoekomst van de mensheid. Tegelijk proberen deze organizaties ook mensen te overtuigen om te doneren aan de beste goede doelen die ze hebben gevonden. Een ding wat ze níet doen is je vertellen hoeveel je moet doneren: je kan een effectieve altruïst zijn of je nu 5€ of 50% van je inkomen geeft (wat sommige mensen echt doen!)

Een reden waarom je zoveel impact kan hebben is dat je rijker bent dan je waarschijnlijk denkt: op deze pagina van Giving What We Can kan je berekenen hoe rijk je bent ten opzichte van de rest van de wereld. Volgens deze pagina kan je als typische westerling met een gemiddeld inkomen die 10% van zijn inkomen doneert aan de Against Malaria Foundation (of een even effectief goed doel) over de duur van je loopbaan tientallen mensenlevens redden. Dat is alsof je een superheld bent zonder al de spandex! (Niets tegen mensen die van spandex houden.) In domeinen waar impact moeilijker te meten is, zoals klimaatverandering of de langetermijntoekomst van de mensheid, is je impact mogelijk nog groter. Toen ik voor de eerste keer hoorde dat ik met een klein deel van mijn inkomen mensenlevens kon redden, voelde ik me enorm gemotiveerd, en vandaag voel ik die motivatie nog steeds.

Je zou je nu kunnen afvragen of het wel echt zo belangrijk is om de allerbeste goede doelen te vinden, in plaats van gewoon een goed doel te kiezen dat redelijk effectief is en waar je meer voeling mee hebt. Maar in feite zijn de beste goede doelen vaak 10x (en soms 100x) meer effectief dan het gemiddelde. Om klimaatverandering te bestrijden zou je bijvoorbeeld kunnen beslissen om je eigen CO2-uitstoot te compenseren, wat voor elke euro ongeveer 0.05 tot 0.1 ton CO2-uitstoot voorkomt (zie Gold Standard). Of je zou die euro in de plaats daarvan kunnen doneren aan de Coalition of Rainforest Nations of de Clean Air Task Force, wat volgens het onderzoek van Founder’s Pledge ruim een hele ton CO2-uitstoot voorkomt (10 à 20x zoveel). Nog een voorbeeld: de minst effectieve procedures om HIV/AIDS te bestrijden hebben minder dan 0.1 percent van het effect van de meest effectieve (bron: The Moral Imperative of Cost Effectiveness). Vergelijk dat maar eens met de tijd die je besteedt om online de beste prijs te vinden voor die nieuwe TV, wat misschien een verschil maakt van 10 of 20%. Het loont dus echt de moeite om het beste goede doel te vinden voor de zaken waar je iets om geeft!

Naast het zoeken naar de beste goede doelen binnen elk gebied, houdt effectief altruisme zich ook bezig met het uitzoeken in wélk gebied onze donaties het meeste effect hebben. Ter illustratie: je euro is meer waard in het zuiden. In andere woorden, je kan meer impact hebben op mensenlevens door te doneren aan gezondheidsorganizaties in ontwikkelingslanden dan aan armoedebestrijding in je eigen land. Om verschillende probleemgebieden met elkaar te vergelijken wordt er in EA over het algemeen gebruik gemaakt van drie criteria:

Als een probleem erg groot, erg verwaarloosd, en erg oplosbaar is, dan is het waarschijnlijk ook een goede kandidaat om veel impact te kunnen hebben. Dit eenvoudige principe kan soms leiden tot onintuïtieve resultaten, zoals sommige effectieve altruïsten die beslissen om te werken aan onderzoek naar globale prioriteiten in plaats van klimaatverandering ondanks dat ze het tweede een groter probleem vinden, omdat er aan het eerste veel minder aandacht wordt besteed.

Eens we een probleemgebied hebben gekozen komt de moeilijke opdracht om de meest effectieve goede doelen in dit gebied te vinden en te vergelijken. Vaak is er een grote graad van onzekerheid bij het evalueren van impact. Bijvoorbeeld: helpt het echt om een stuk regenwoud te beschermen of betekent dit enkel dat een ander stuk regenwoud elders wordt neergekapt? Verder is het vaak ook lastig om verschillende vormen van impact te vergelijken: hoe vergelijken we bijvoorbeeld het effect van betere gezondheidszorg met verbeteringen in het onderwijs in ontwikkelingslanden? Gelukkig zijn er meerdere zeer hoog aangeschreven organizaties die zich als doel hebben gesteld om deze moeilijke vragen te beantwoorden:

Als je een serieuze impact wil hebben met je geld maar niet zeker bent waar je best kan doneren, is het zeker geen slecht idee om het advies van een van de bovenstaande organizaties te volgen. Zelf doneer ik dit jaar aan drie van de Effective Altruism Funds: de Founder’s Pledge Climate Change Fund (80%), de Global Health and Development Fund (15%), en de Effective Altruism Infrastructure Fund (5%) (deze zijn momenteel belastingsaftrekbaar in de VS, VK, en Nederland, en hopelijk binnenkort ook in andere landen). Het geld in deze fondsen gaat uiteindelijk naar organizaties zoals Clean Air Task Force voor het promoten van schone technologie, Carbon180 voor onderzoek naar CO2-opvangst en opslag, Against Malaria Foundation voor de verdeling van anti-malarianetten, J-PAL voor innovatie in het bestuur van lage-inkomenlanden, en 80,000 Hours voor de begeleiding van mensen om de impact van hun carrière te vergroten. Het vult me met een warm gevoel om te leren over de verwezelijkingen van deze organizaties en om te weten dat ik meehelp met hun werk in de toekomst!

Een van de fijne dingen van EA is dat er enorm veel goedgeschreven ideeën te vinden zijn om te lezen of te luisteren (wel bijna uitsluitend in het engels). Dus in plaats van hier verder in de diepte te gaan, wil ik graag een paar startpunten aanbevelen om meer over effectief altruïsme te leren:

Als je tot hier hebt gelezen en het me is gelukt om je te overtuigen, dan heb ik een uitdaging voor je om in 2021 méér goed te doen. Concreet is de uitdaging om op 99% van je normale inkomen te leven, en te beloven om de resterende 1% te doneren aan effectieve goede doelen. Één percent is weinig genoeg dat je het waarschijnlijk niet eens merkt, maar groot genoeg om echt iets fantastisch te doen (als je direct meer wil doneren mag dat natuurlijk ook!). Je kan deze belofte ook officiëel maken op de websites van Giving What We Can (wat ik sinds 2017 doe) of One for the World. Beide organizaties geven ook uitstekend advies over aan welke goede doelen je kan doneren.

Ongeacht of je mijn uitdaging nu opneemt of niet, hoop ik dat deze post je tenminste een beetje geïnteresseerd heeft gemaakt in effectief altruïsme, en dat je gemotiveerd bent om in 2021 zoveel goed te doen als je maar kan. Gelukkig nieuwjaar!